อยากเลิกเหล้าทำอย่างไร

หล้าหรือสุราเป็นสารเสพติดที่ทำลายสมองและร่างกายของผู้ดื่มในระยะยาว ทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนมากมาย ทั้งโรคตับอักเสบ ตับแข็ง โรคจิตจากการติดสุรา ความดันโลหิตสูง ชักจากการเสพติดสุรา โรคเพ้อคลั่ง โรคเลือดออกในกระเพาะอาหาร นอกจากโรคเหล่านี้แล้ว ยังมีอาการแทรกซ้อนต่าง ๆ ทั้งสมองเสื่อม ความจำ ความคิด และการตัดสินใจช้ากว่าปกติ ซึ่งจากสถิติจะพบว่า ผู้ป่วยที่ติดสุรานั้นจะเป็นเพศชายมากกว่าเพศหญิง

1. มีความตั้งใจจริง อันดับแรกต้องมีความตั้งใจจริง ข้อนี้สำคัญและมีผลต่อการเลิกเหล้ามาก ๆ ถ้าคุณมีความตั้งใจ ความสำเร็จย่อมไม่ไกลเกินเอื้อมอย่างแน่นอน

2. ต้องตั้งเป้าหมาย คุณควรตั้งเป้าหมายให้ได้ว่าจะเลิกเหล้าเพื่อใคร เพราะเหตุใดทำไมถึงต้องเลิก และให้ทำตามเป้าหมายให้สำเร็จให้ได้ เช่น เลิกเหล้าเพื่อพ่อแม่ เพราะการดื่มเหล้าอาจทำให้พ่อแม่ไม่สบายใจ เลิกเหล้าเพื่อครอบครัวและลูก และนึกถึงภารกิจที่คุณมีต่อครอบครัวและอนาคตของคุณ เพราะจะทำให้มีเงินเก็บมากขึ้น ลดการทะเลาะวิวาทให้น้อยลง ครอบครัวจะได้มีความสุขมากขึ้นเวลาอยู่ด้วย

3. หาที่พึ่งทางใจรวมถึงหากำลังใจจากคนรอบข้าง ไม่ว่าจะเป็นบุคคลในครอบครัว พ่อแม่ คนรัก คนใกล้ชิด หรือเพื่อนสนิท บอกกับเขาเหล่านั้นไปว่าตนเองกำลังเลิกเหล้าและให้ช่วยเป็นกำลังใจให้ด้วย

4. หาแรงบันดาลใจ การได้พูดคุยหรืออ่านประสบการณ์ของคนที่เลิกเหล้าสำเร็จ ก่อนเขาเหลานั้นจะประสบความสำเร็จมีชีวิตที่สวยงาม ย่อมช่วยสร้างกำลังใจให้กับคุณได้อย่างมหาศาลเลยทีเดียว

5. กลุ่มเพื่อนช่วยเพื่อน เป็นกลุ่มที่ช่วยเหลือกันเอง มีกระบวนให้เกิดการสร้างความหวังและพลังใจให้กันและกัน ซึ่งถือว่ามีส่วนสำคัญในการป้องกันการกลับไปดื่มซ้ำ

6. ทบทวนตัวเอง คุณทบทวนตัวเองทุกวันถึงผลดีของการไม่ดื่มเหล้าและผลเสียของการดื่มเหล้า และระลึกถึงเหตุการณ์ในอดีตเทียบเคียงกับชีวิตตอนที่ไม่ดื่มเหล้าว่าดีขึ้นมากแค่ไหน

7. ไม่ปล่อยเวลาให้ว่าง ให้พยายามหากิจกรรมสร้างสรรค์ต่าง ๆ ที่ให้ความสุขใจแทนการดื่มสุรา เช่น ผ่อนคลายความเครียดด้วยการเล่นดนตรี ฟังเพลง ทำงานศิลปะ อ่านหนังสือ ดูหนัง ออกกำลังกาย เล่นกีฬาเบา ๆ ไปทำบุญเมื่อรู้สึกเหงา เศร้า หรือเครียด เป็นต้น

8. นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ และหากผู้ดื่มเป็นผู้สูบบุหรี่ด้วย คุณควรควบคุมปริมาณการสูบบุหรี่ให้ได้ ไม่สูบมากขึ้นหรือหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่เป็นทางออก

9. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ อย่างเพียงพอและเหมาะสม หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารมัน ๆ เนื่องจากตับอาจจะยังทำงานได้ไม่ดี จิบน้ำหวานบ่อย ๆ เพื่อเป็นการเพิ่มพลังงานให้แก่ร่างกาย หรือหันมาดื่มน้ำผลไม้เหล่านี้

10. รับประทานวิตามิน อย่างวิตามินบี 1 วิตามินบี 6 และวิตามินบี 12 ชดเชยครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง หลังอาหาร

11. หยุดทันที ผู้ที่มีแนวคิดเพียงแค่ดื่มเพื่อความสนุกสนานหรือต้องการเข้าสังคม ในอนาคตก็อาจทำให้ติดเหล้าได้แบบไม่รู้ตัว ดังนั้นถ้าคุณตั้งใจจะเลิกเหล้า ก็ควรพยายามหักห้ามใจและหยุดดื่มในทันที

12. รู้จักปฏิเสธให้เป็น ปฏิเสธให้เด็ดขาดเมื่อมีผู้ชักชวนหรือคะยั้นคะยอให้ดื่ม ซึ่งคุณอาจจะบอกเขาไปว่า ตนเองกำลังมีปัญหาโรคตับ, หมอสั่งให้งดดื่ม, ไม่ว่างต้องขับรถไปธุระ ฯลฯ

13. หลีกเลี่ยงความเสี่ยง จากสถานการณ์หรือปัจจัยแวดล้อมที่อาจทำให้ดื่มสุราได้ง่ายขึ้น เช่น หลีกเลี่ยงการไปเที่ยวสถานบันเทิง ร้านอาหาร ผับ บาร์ ร้านขายสุรา หรือจากเพื่อนที่เป็นนักดื่ม ในช่วงเวลาหลังเลิกงาน วันที่เงินเดือนออก วาระหรือโอกาสพิเศษต่าง ๆ รวมไปถึงให้หลีกเลี่ยงสาเหตุต่าง ๆ ที่นำไปสู่อาการเครียด เศร้า เหงา ท้อแท้ เหน็ดเหนื่อย ฯลฯ เป็นต้น

14. ตั้งเป้าลดปริมาณการดื่มให้ได้หรือดื่มให้น้อยลง เช่น จากที่เคยดื่มวันละ 8 แก้ว ก็อาจจะลดปริมาณการดื่มลงมาเรื่อย ๆ จนเหลือเพียงวันละ 1 แก้ว จนในที่สุดก็ไม่ดื่มเลยแม้แต่แก้วเดียว

15. ลองใช้วิธีดังต่อไปนี้ ซึ่งอาจจะช่วยลดปริมาณการดื่มเหล้าลงได้อย่างไม่น่าเชื่อ เช่น ทานอาหารก่อนดื่มและดื่มพร้อมกับรับประทานอาหาร เพื่อช่วยลดการดูดซึมของแอลกอฮอล์ให้ช้าลง, เลี่ยงอาหารรสเค็ม เพราะจะทำให้กระหายน้ำจนต้องดื่มมากขึ้น, จำกัดปริมาณการดื่มให้น้อยลง, ดื่มให้ช้า ๆ เพื่อจะได้มีสติในการยั้งคิด, เลือกเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ต่ำ เช่น ดื่มเบียร์แทนสุราหรือไวน์, ดื่มแบบผสมให้เจือจางเพื่อลดความเข้มข้นของแอลกอฮอล์, ดื่มน้ำเปล่าสลับกับการดื่มเหล้าเพื่อทิ้งช่วงในการดื่มให้ห่างขึ้น รวมไปถึงการไม่ดื่มสุราเมื่อมีการทานยาทุกชนิดและงดดื่มทันทีเมื่อมีปัญหาสุขภาพเกิดขึ้น

16. ยาเบื่อเหล้า หรือ ยาอดเหล้า มีชื่อสามัญว่า ไดซัลฟิแรม (disulfiram) ขนาดยาเม็ดละ 500 มิลลิกรัม ขนาดรับประทานวันละ ½ - 1 เม็ด มีชื่อทางการค้าว่า chronol, difiram, alcobuse ซึ่งก่อนใช้ยาผู้ป่วยต้องหยุดดื่มเหล้าแล้วอย่างน้อย 1-2 วัน เพื่อให้แอลกอฮอล์หมดไปจากร่างกายก่อน กลไกการออกฤทธิ์ของยาชนิดนี้จะไปยับยั้งน้ำย่อยของตับ หากผู้ป่วยรับประทานยาไดซัลฟิแรมและไปดื่มเหล้าจะเกิดภาวะเป็นพิษ ทำให้มีอาการคลื่นไส้อาเจียน หน้าแดง ตัวแดง ปวดเวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลมหมดสติ ในกรณีที่มีอาการรุนแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ ดังนั้นยาตัวนี้จึงเหมาะกับผู้ที่ต้องการหยุดดื่มเหล้าโดยเด็ดขาด ซึ่งจะเป็นการรับประทานยาเพื่อเตือนใจว่าตัวเองไม่สามารถกลับไปดื่มได้อีก เพราะถ้าหากกลับไปดื่มจะเกิดอาการไม่ถึงประสงค์ดังกล่าว ด้วยเหตุนี้จึงไม่ควรแอบให้ยาแก่ผู้ป่วยทานโดยไม่รู้ตัว (เหมือนเช่นที่ภรรยาเคยทำมาในอดีต) เพราะอาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ โดยคุณสามารถหาซื้อยาชนิดนี้ได้ตามร้านขายยาทั่วไป แต่ยาที่เหมาะสมและปลอดภัยที่สุดคือยาที่ได้รับจากแพทย์ แนะนำว่าหากต้องการใช้ยาควรพาผู้ดื่มไปพบแพทย์เพื่อประเมินอาการ และจ่ายยาในขนาดที่เหมาะสมจะดีกว่า

17. ยาเลิกเหล้า ในปัจจุบันยารักษาโรคติดสุราที่ได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาของสหรัฐฯ จะมีอยู่ด้วยกัน 3 ชนิด 4 ขนาน ได้แก่

1. ยา naltrexone (NTX) มีชื่อทางการค้าว่า Revia / Depade ยาชนิดนี้ยังไม่มีใช้ในประเทศไทย เป็นยาที่ออกฤทธิ์โดยการไปปิดกั้นตัวรับชนิดโอปิออยด์ (opioid receptors) ซึ่งมีผลทำให้สามารถลดความอยากและความพอใจจากการดื่มลง

2. ยา extended-release injectable naltrexone (ERIN) เป็นยาฉีดออกฤทธิ์ยาวที่ยังไม่มีใช้ในประเทศไทยเช่นกัน มีชื่อทางการค้าว่า Vivitrol ออกฤทธิ์เช่นเดียวกับยา naltrexone แต่จะออกฤทธิ์ได้นาน 30 วัน

3. ยา acamprosate (ACP) ยังไม่มีใช้ในประเทศไทย มีชื่อทางการค้าว่า Campral ยาชนิดนี้จะไปออกฤทธิ์กับระบบสารสื่อประสาทชนิดกลูตาเมท (glutamate) และ GABA แต่ยังไม่ทราบกลไกการออกฤทธิ์ที่เกี่ยวข้องกับสุรา

4. ยา disulfiram (DSF) เป็นยาที่ประเทศไทยนำมาใช้ในการเลิกเหล้า เมื่อผู้ป่วยดื่มสุรา ยาจะออกฤทธิ์ไปยับยั้งการสลายแอลกอฮอล์ ทำให้ระดับ acetaldehyde ในเลือดสูงขึ้น ส่งผลให้เกิดอาการวูบวาบ คลื่นไส้ หัวใจเต้นเร็ว และเหงื่อออก

5. นอกจากนี้ ยังมียารักษาโรคอื่นที่มีหลักฐานว่าสามารถช่วยรักษาการติดสุราได้ ที่นิยมใช้กันคือ ยา topiramate มีชื่อทางการค้าว่า Topamax เชื่อว่าออกฤทธิ์โดยเพิ่มการทำงานของระบบสารสื่อประสาทชนิด GABA และลดการทำงานของระบบสารสื่อประสาทชนิด glutamate

18. สมุนไพรเลิกเหล้า ได้แก่ ตำรับยาเลิกเหล้าจากการใช้รากปลาไหลเผือก รากโลดทะนงแดง และพญาไฟ นำมาฝนกับน้ำกิน, ใช้รากมะยมตัวผู้นำมาสับเป็นชิ้นบาง ๆ จำนวน 10 ชิ้น ชิ้นละ 2 ข้อมือ แล้วนำไปย่างไฟก่อนแล้วจึงนำมาตากแดด 3 แดด จากนั้นให้นำไปดองกับเหล้าขาวพอท่วมยาประมาณ 5 วัน ใช้ดื่ม ยิ่งดื่มช่วงกำลังเมาจะยิ่งดี เมื่อดื่มไปไม่ถึงครึ่งแก้วจะมีอาการคลุ้มคลั่งและอาเจียนออกมา ซึ่งช่วงนี้ให้ระวังให้มาก ต้องหาคนช่วยจับ ถ้าหมดช่วงนี้ไปได้ก็จะเป็นปกติและจะไม่อยากดื่มเหล้าอีกเลย เป็นต้น แต่ในปัจจุบันได้มีสมุนไพรเลิกเหล้าสำเร็จออกจำหน่ายแล้ว ซึ่งสามารถช่วยลดอาการอยากสุราได้ จนท้ายสุดก็สามารถเลิกได้ในที่สุด ยังไงลองค้นหาข้อมูลดูได้ครับ

19. ปรึกษาหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อขอความช่วยเหลือ หากคุณมีปัญหา มีข้อสงสัย หรืออยากได้คำแนะนำเพิ่มเติม ก็สามารถโทรไปปรึกษาได้ที่หน่วยงานต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ คือ สายด่วนเลิกเหล้า ศูนย์ปรึกษาปัญหาสุรา โทร 1413, สายด่วนยาเสพติด สถาบันธัญญารักษ์ โทร 1165, โรงพยาบาลและสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ

20. เลิกเหล้ากับหมอ การบำบัดรักษาทางการแพทย์เพื่อเลิกสุราจะมีอยู่ด้วยกัน 4 ขั้นตอน

1. ขั้นเตรียมการบำบัด ในขั้นนี้แพทย์จะทำการตรวจประเมินสุขภาพ ให้ความรู้ ทำความเข้าใจเกี่ยวกับการบำบัด และจูงใจให้ผู้ป่วยเลิกสุรา

2. ขั้นถอนพิษสุรา ขั้นนี้จะเป็นการช่วยให้ผู้ป่วยหยุดเหล้าเบื้องต้น ช่วยบรรเทาอาการถอนโดยให้ยาชดเชยและป้องกันอาการถอนรุนแรง ซึ่งจะใช้ระยะเวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์

3. ขั้นฟื้นฟูสมรรถภาพ ขั้นนี้จะเป็นการบำบัดในช่วงหลังจากการถอนพิษสุรา และผู้ป่วยสามารถหยุดสุราเบื้องต้นได้แล้ว มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถหยุดสุราได้อย่างต่อเนื่อง ทนต่ออาการอยากสุรา และมีชีวิตที่สมดุลโดยปลอดจากสุรา ซึ่งการฟื้นฟูส่วนใหญ่จะมีระยะเวลาประมาณ 4-6 เดือน ทางโรงพยาบาลจะมีโปรแกรมการฟื้นฟูหลายรูปแบบ เช่น รูปแบบผู้ป่วยนอก คือ จะเป็นการไปพบแพทย์และรับยามารับประทานเองที่บ้าน หรือรูปแบบผู้ป่วยใน ที่ผู้ป่วยจะต้องอยู่ในสถานพยาบาล โดยโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพอาจจะกระทำในลักษณะการบำบัดเป็นรายบุคคลหรือแบบเป็นกลุ่ม และญาติอาจจำเป็นต้องเข้าไปร่วมด้วยในบางชั่วโมงของการบำบัด ซึ่งเน้อหาในโปรแกรมนี้ ก็จะมีการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคติดสุรา การสร้างแรงจูงใจให้เลิกสุรา การปรับเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรม การผ่อนคลายความเครียด การป้องกันการติดสุราซ้ำ ให้คำปรึกษาแก่ครอบครัว เป็นต้น

4. ขั้นติดตามผล เป็นการติดตามผลการบำบัดรักษาฟื้นฟู และเป็นการช่วยเหลือให้ผู้ป่วยมีวิถีชีวิตปกติและหยุดสุราได้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งจะใช้ระยะเวลาประมาณ 1-2 ปี


Line

คะแนนโหวต :
StarStarStarStarStar